Historicus Jacquo Silvertant brengt in oktober van dit jaar een boek uit over de Zuid-Limburgers in Duitse krijgsdienst.
Studie naar de omvang van militaire collaboratie met de bezetter
De belangrijkste bedoeling van dit boek is te komen tot een studie naar de omvang van de militaire collaboratie met de Duitse bezetter en de omarming van het nationaalsocialistische gedachtengoed door ogenschijnlijk ‘gewone’ mannen en vrouwen. Tachtig jaar na de Tweede Wereldoorlog bestaat van velen van hen het beeld dat zij, vaak ver na de oorlog, stierven als brave huisvaders en sociaal begane medeburgers. Over hun daden gedurende de Tweede Wereldoorlog wordt in veel gevallen onherroepelijk gezwegen of ze worden gebagatelliseerd en weggewuifd. Feit is echter dat velen van hen door indiensttreding bij een onderdeel van de Duitse krijgsmacht bewust of onbewust hebben deelgenomen aan de meest gruwelijke misdaden uit de contemporaine geschiedenis.

Onverwachte omvang en verspreiding van deelname
Het onderzoeksgebied dat ten grondslag ligt aan dit boek betreft Zuid-Limburg als geografische entiteit. Met ‘Zuid-Limburgers’ worden zij bedoeld die voor, tijdens of na de oorlog op enigerlei wijze een band hadden met dit specifieke deel van Nederland. Meteen al na aanvang van het onderzoek voor dit boek bleek de deelname van Zuid-Limburgers aan de ‘Nieuwe Orde’ evident door zijn onverwacht grote omvang en verspreiding.
De vrijwillige inzet van buitenlandse vrijwilligers in de Duitse krijgsmacht is nauw verbonden met politieke collaboratie. Onder collaboratie wordt algemeen de samenwerking met de in eigen land aanwezige vijand verstaan. Deze samenwerking is gericht tegen de belangen van de eigen natie en staat. Bovendien is deze van verraderlijke aard en dient veelal het eigenbelang. Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog staat collaboratie gelijk aan verraad.
Deze definiëring komt voort uit een ongenuanceerd vijandbeeld dat ten grondslag ligt aan het gegeven dat dit door de overwinnaars is opgelegd. De collaborateurs zelf hebben hun activiteiten doorgaans zelf heel anders ingeschat. Velen kwamen uit politieke overtuiging hun keuze, anderen uit teleurstelling over de werking van het parlementaire stelsel. Weer anderen kozen ervoor vanuit een romantisch- en antiburgerlijk sentiment. Het ware karakter van het Naziregime herkenden de meesten van hen niet. Anderen zagen het pas toen het te laat was om het gekozen pad der collaboratie te verlaten.
Praktische informatie
Het boek ‘Oliemannen’ verschijnt in beperkte oplage. Rijk geïllustreerd, soft cover, ca. 200 pag. Prijs bij voorinschrijving vóór 1 september 2025 bedraagt EUR 34,95 (excl. eventuele verzendkosten/bezorging. Voorinschrijven is mogelijk via: oliemannen.zuidlimburg@gmail.com
Uitgelichte afbeelding: NIOD, collectie Jacquo Silvertant