Interessante websites: www.itener-e-org en goetgevonden.nl

Graag wijzen we onze lezers op een tweetal interessante websites voor de geschiedenisliefhebber.

www.itiner-e.org

De website: www.itiner-e.org is een digitale kaart van het wegennet van het Romeinse Rijk  ca. 200 na Chr., van Noord-Engeland tot Zuid-Egypte. Je kunt er op inzoomen met Google-maps als achtergrond tot op lokaal niveau.

Hoelang duurde het 2000 jaar geleden een reis per ossenkar van Utrecht naar Rome of hoe lang liep je van Nijmegen naar Keulen? Een nieuwe digitale atlas van het Romeinse Rijk laat dat je dit zien. Op deze site is bijna 300.000 kilometer aan wegen uit de antieke oudheid in kaart.

De site met de kaart lijkt op een soort Romeinse Google Maps. Het project heet Itiner-e. Deze naam is afgeleid van het Latijnse woord voor reis. Op deze kaart is het mogelijk om routes te plannen en zien hoe het wegennet er rond 150 na Christus uitzag.

Voortgekomen uit frustratie

Dit project is voortgekomen uit frustratie aldus Tom Brughmans van de universiteit van Aarhus in Denemarken tegen New Scientist. “Dit wegennet is het meest raadselachtige onderwerp in de Romeinse archeologie. We hebben een spreekwoord dat zegt: alle wegen leiden naar Rome. Dus waarom kan ik in vredesnaam niet alle Romeinse wegen downloaden? Waar zijn ze?”

Er bestonden wel digitale kaarten van het Romeinse Rijk, maar die waren niet zo uitgebreid. Brughmans en een aantal internationale collega’s, ook uit Nederland, besloten het dus maar zelf te doen. Jarenlang werkten ze aan de atlas. Ze gebruikten aanwijzingen uit een berg studies naar het Romeinse wegennet en gingen zo de tracés van de oude heirbanen na, de verharde langeafstandwegen in het Romeinse Rijk.

Niet alleen de hoofdwegen, maar ook de kleinere wegen. Zowel luchtfoto’s, satellietbeelden als oude topografische kaarten kwamen eraan te pas.

Er moet wel een voorbehoud worden gemaakt, waarschuwen de makers. Over het exacte tracee van veel van de wegen bestaat nogal wat onzekerheid. Vooral wat de secundaire wegen betreft. Er zijn trajecten bij waarvan verondersteld wordt dat ze bestonden, maar waarvan dat niet zeker is. Op de kaart is die twijfel terug te vinden. Als je op een route klikt, wordt zichtbaar of de weg zeker, verondersteld of hypothetisch is.

Heirbanen waren ontzettend belangrijk voor het Romeinse Rijk, zowel voor het snel verplaatsen van legers als voor de economie en voor het bestuur van het immense gebied. Maar hoe de wegen precies liepen, is soms gokken. Het begin en einde van een weg is vaak wel bekend, maar daartussen kan het variëren. Van maar 2,8 procent van het wegennet is zeker dat het zich op of vlak bij het originele tracé bevindt.

De universiteit van Aarhus hoopt dat de online atlas niet alleen meer inzicht geeft in het Romeinse Rijk, maar ook bijdraagt aan de kennis over latere ingrijpende gebeurtenissen in Europa. Het vroege christendom, de volksverhuizingen en de enorme pandemieën die Europa overspoelden, zijn via het Romeinse wegennet verspreid, aldus Brughmans.

Veel moderne wegen volgen nog altijd de loop van de veronderstelde Romeinse wegen. Niet onlogisch, vindt archeoloog Adam Pažout, ook betrokken bij de digitale atlas. “De Romeinen hebben een enorme impact gehad met dit wegennet.” (Bron: nos.nl)

‘Is goetgevonden ende verstaen…’

In de tijd van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden vloeiden deze woorden dagelijks uit de pen van de griffier van de Staten-Generaal.

Toen de Nederlandse gewesten zich in de zestiende eeuw losmaakten van Spanje, namen de Staten-Generaal in Den Haag de plaats in van de koning. Ruim twee eeuwen lang beschikten ze over oorlog, vrede en alles wat verder ter tafel kwam.

Met de webapplicatie Goetgevonden kun je zoeken in alle resoluties (besluiten) die de Staten-Generaal hebben genomen tussen 1576 en 1796.

De resoluties zijn op woordniveau te doorzoeken. Daarnaast zijn er diverse geavanceerde zoek- en filteropties. Je kunt de resoluties bekijken als scans en als transcripties.

Bij het zoeken kan gebruik gemaakt worden van de veelal gangbare operatoren, ?, *, AND, OR, NOT en “ “ Een voor mij nieuwe operator is de ~ (tilde): Met deze wildcard, gevolgd door het getal 1 of 2, kun je zoeken naar woorden die één of twee tekens afwijken van de opgegeven zoekterm.

Neem zelf een kijkje op de website: Goetgevonden