Oktober is de Maand van de Geschiedenis. In 2025 valt die samen met het Jaar van het Erfgoed in Heerlen. Reden genoeg voor SCHUNCK om bijzondere verhalen uit de streek op te diepen. De lezingen gaan van geheime netwerken in de Koude Oorlog tot criminele legendes en verdwijnende waterlopen. Hieronder een overzicht van de geplande activiteiten.
1- 10 Lezing ‘Van Auvermoer tot Molenbeek, Hoensbroekse waterlopen uitgelegd’
In Hoensbroek kennen we de Auvermoer, de Caumerbeek, de Geleenbeek, het Lotbroekerbeekje en de Molenbeek. Waar stromen die dan allemaal en hoe zien die eruit? Miep en Wiel Pieters van Hoensbroek Actief verzorgen op woensdag 1 oktober 2025 een lezing over deze waterlopen. Het thema van deze lezing is: Van beek tot ecologische verbindingszone.
(Bron afbeelding: www.schunck.nl)
In deze lezing schenken de sprekers niet alleen aandacht aan de huidige situatie waarin deze beken prachtige ecologische verbindingszones vormen. Ook het verleden en het ontstaan van deze beken komt ruimschoots aan de orde. De lezing begint om 19:30 uur.
NB Deze lezing vindt plaats in de SCHUNCK Bibliotheek in Hoensbroek aan de Hoofdstraat 27. Het bijwonen van de lezing is gratis, na aanmelding viaĀ hoensbroekactief@gmail.com
2-10 Lezing ‘De Reynaert als erfgoed’
Ontdek waarom āVan den vos Reynaerdeā nog altijd tot de verbeelding spreekt in deze lezing door Frits van Oostrom, georganiseerd door de Orde van den Prince Heerlen en SCHUNCK.
De lezing ‘De Reynaert als erfgoed van Vlaanderen en Nederland’ (en Limburg, niet te vergeten). Emeritus hoogleraar Frits van Oostrom ā kenner Ć©n liefhebber ā neemt je mee in de blijvende kracht van misschien wel het grootste meesterwerk uit onze middeleeuwse letterkunde: Van den vos Reynaerde. Een verhaal dat zich nog altijd laat lezen als een verrassend moderne roman.
Van Oostrom schreefĀ De Reynaert. Leven met een middeleeuws meesterwerkĀ om te laten zien wat deze tekst zo bijzonder maakt voor generaties lezers en onderzoekers. Hij biedt een rijk panorama van literatuur, geschiedenis en wetenschap, verweven met zijn eigen levenslange fascinatie voor onze beroemdste middeleeuwse vos.
(Bron afbeelding: www.schunck.nl)
Frits van Oostrom promoveerde in 1981 aan de Universiteit Utrecht op het proefschriftĀ Lantsloot vander Haghedochte, bekroond door het Prins Bernhardfonds. Hij was hoogleraar Nederlandse letterkunde tot de Romantiek aan de Universiteit Leiden (1982ā2002), met als specialisme de middeleeuwse literatuur. In 1999 was hij gasthoogleraar aan Harvard. Sinds 2002 is hij universiteitshoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Van 2005 tot 2008 was hij president van de Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen (KNAW).
De lezing vindt plaats op 2 okt 2025 van 19:30 -tot 21:00 in SCHUNCK Glaspaleis, Bongerd 18 Heerlen , entree ⬠5,-  Tickets
14-10 Lezing ‘Slapende’ spionnen na WO II, ook in Limburg
Wat als je land bezet wordt en het verzet al klaarstaat? Oud-agent Frank Bouts onthult de geheime wereld van de stay-behind organisatie O&I.
Na de Tweede Wereldoorlog werd in Nederland de geheime stay-behindorganisatie OperatieĆ«n en Inlichtingen (O&I) opgericht. Zoān organisatie traint burgers en bereidt ze voor om bij een vijandige bezetting direct in actie te komen. Ze vormen dan het fundament van het verzet, verzamelen inlichtingen voor de uitgeweken regering en voeren operaties uit ter ondersteuning van de weerbaarheid van de bevolking.
De slechte ervaringen met het zogenaamde Englandspiel ā waarbij de Duitsers tientallen agenten bij aankomst in Nederland oppaktwn ā waren een belangrijke aanleiding. De opkomst van de Koude Oorlog en de oprichting van de NAVO zorgden ervoor dat ook andere West-Europese landen een stay-behindorganisatie oprichtten. Restanten van deze geheime netwerken zijn tot op de dag van vandaag zichtbaar als historisch erfgoed. Zo ontdekte men in 1980 bij toeval een geheime opslagplaats bij de Grote Bedelaar in Heythuysen, wat tot veel ophef leidde ā maar weinig opheldering bracht.
In 1992 werd O&I officieel opgeheven, na de val van de Muur en het uiteenvallen van de Sovjet-Unie. Toch is het boek nog niet gesloten, zoals blijkt uit recente Kamerstukken en publicaties.
Sprker oud-agent Frank Bouts was zelf als agent betrokken bij O&I. Hij vertelt over het ontstaan, de werking en de Limburgse sporen van deze geheime organisatie ā Ć©n over zijn persoonlijke ervaringen in dit onbekende hoofdstuk uit de Nederlandse naoorlogse geschiedenis.
De lezing op 14 oktober vindt plaats van 19:30 tot 22:00 in het SCHUNCK Glaspaleis aan de Bongerd 18. Voor LGOG-leden is de toegang gratis en voor niet-leden bedraagt deze ⬠5,- (contant bij de entree, bij voorkeur gepast). Reserveer je plek  Aanmelding vi e-mail: via mwvdweerden@ziggo.nl
16-10 PremiĆØre documentaire ‘Het verhaal van de Mijnstreek Oost Crew
PremiĆØre van de documentaire over de invloedrijke hardcore scene van de Mijnstreek Oost Crew, met Q&A, extra docu en expo.
Deze documentaire vertelt het verhaal van de hardcore/punk/metal-scene die sinds eind jaren 90 tot vandaag een enorme invloed heeft gehad op de subcultuur van Parkstad ā en zelfs daarbuiten. Met stevige roots in de Heerlense hardcore scene van de jaren 90 schaarden zich onder de naam Mijnstreek Oost Crew (MOC) talrijke bands en fanzines. Er werden talloze shows georganiseerd, waarmee de fundamenten werden gelegd voor een bloeiende alternatieve scene die tot op de dag van vandaag sterk en springlevend is.
De documentaire belicht ook het verhaal van Born From Pain, een MOC-band die nog altijd geldt als een grootheid in de Europese hardcore scene en daarmee de belangrijkste exponent van deze lokale subcultuur. MOC groeide in de loop der jaren uit tot een naam waarmee iedereen die harde muziek speelde zich kon en mocht identificeren. Het gaf een gevoel van eenheid ā een plek waar je bij hoorde. Dat gevoel leeft tot op de dag van vandaag voort.
Voorafgaand aan de vertoning vindt een introgesprek plaats. Na afloop volgt een korte Q&A met sleutelfiguren uit de documentaire. Beide gesprekken worden geleid door de makers van de podcastĀ Bronsgroen Eikenhout. Naast de premiĆØre wordt een extra hardcore-documentaire vertoond. Verder is er een kleine expo over āthe making ofā van de documentaire en kun je live shirts laten zeefdrukken met MOC-motieven uit vervlogen tijden.Ā De documentaire is tot stand gekomen in samenwerking metĀ OutpoetĀ enĀ Rise Or Die Fest.
Praktische informatie
Inloop 19:30 uur
Aanvang programma 20:00 uur
Introgesprek (podcast)
PremiĆØre documentaire
Q&A met makers
Extra hardcore-docu
Expo & live screen-printing
Locatie: SCHUNCK Glaspaleis, auditorium
Kosten: ⬠10,-, tickets via Poppodium Nieuwe Nor
Deze avond wordt mede mogelijk gemaakt door de Gemeente Heerlen in het kader van het Jaar van het Erfgoed.
22-10 Talk ‘Na de Kraak ā Handboek voor de misdaad’
Op woensdag 22 oktober staat CafĆ© Tess in het teken van misdaad, herinnering en muziek. Samen met schrijver Daryl Mink duiken we in het levensverhaal van zijn opa Anno Mink ā een beruchte meesterkraker uit Heerlen. Dit evenement duurt van 19:30 tot 21:00 en vindt plaats in CafĆ© Tess, Bongerd 3 Heerlen. De toegang is gratis, je kunt gewoon binnen lopen.
Op 24 mei 1969 werd Anno Mink landelijk bekend toen hij met zijn bende de brandkast van de plaatselijke ABN AMRO-bank kraakte. Ze maakten 560.000 gulden buit en vierden de actie royaal in de lokale horeca. De kraak was het hoogtepunt van een turbulente criminele carrière, met een verleden vol inbraken en een toekomst vol penibele situaties. Kleinzoon Daryl schreef er een boek over: Handboek voor de misdaad. Een verhaal dat, zoals hij zelf zegt, vermaakt, ergert, informeert én aanzet tot nadenken over goed en kwaad.
(Bron foto: persoonlijk archief Daryl Mink)
Tijdens deze avond praten we met Daryl over het leven van zijn opa, maar ook over de lokale misdaad in Heerlen in de jaren 60 en 70. Hij doet dat samen met oud-rechercheur en misdaadschrijver Bert Spoelstra. We luisteren met DJ Frank Benneker naar de schlager en de lokale hits uit die tijd en niet te vergeten naar de crimineel goede poƫzie van Het Belangrijk Genootschap. Het moest verboden worden!
Bron foto: David Doelen / RTV Parkstad
28-10 Lezing ‘De Eerste Wereldoorlog in Zuid Limburg’
Hoe beleefde Zuid-Limburg de eerste maanden van de Eerste Wereldoorlog? Ronald Kerpershoek neemt je mee naar een regio op scherp, waar oorlog dreigde, vluchtelingen arriveerden en neutraliteit op het spel stond. Deze lezing begint om 19:30 en duurt tot 22:00 en wordt gehouden in SCHUNCK Glaspaleis, Bongerd 18. Voor LGOG-leden is het bijwonen van deze lezing gratis voor niet lezen bedraagt de entree ⬠5,- Tickets bestelt u hier: Tickets Aanmelding: per e-mail via mwvdweerden@ziggo.nl
Toen in de zomer van 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbrak, was de spanning in Zuid-Limburg groot. Vanuit Kerkrade en Vaals kon men de Duitse troepenbewegingen van nabij volgen. In de grensstreek vonden zelfs schermutselingen plaats, onder meer op Eisdens grondgebied. Dat de Nederlandse neutraliteit desondanks werd gerespecteerd, mag een klein wonder heten.
Zuid-Limburg kreeg tijdens de oorlogsjaren te maken met afgesloten grenzen, een stroom van tienduizenden Belgische vluchtelingen en berichten over Duitse wreedheden vlak over de grens. Het waren vier angstige jaren waarin hoop en onzekerheid hand in hand gingen.
De lezing wordt verzorgd door Ronald Kerpershoek, voormalig archivaris van DSM. Hij schetst een indringend beeld van deze verwarrende periode in de Limburgse grensregio, waar de wereldbrand voelbaar dichtbij kwam.