Lezing bruinkoolwinning in Zuid-Limburg

Op maandag 12 december vergaderde de werkgroep van Het Land van Herle voor de laatste keer in 2022. Paul Borger, regionaal historicus en bestuurslid van Stichting Historische Kring het Land van Herle verzorgde die avond een lezing over bruinkoolwinning in Zuid-Limburg.

In de mijnstreek waren de steenkolenmijnen in de 20^e eeuw erg belangrijk maar daarnaast speelde ook bruinkool een grote rol. Economisch rendabel werd bruinkoolwinning pas in de tijd dat er een gebrek aan steenkool optrad. Deze was een gevolg van de Eerste Wereldoorlog. Bruinkool werd toen een aantrekkelijk alternatief voor industrie en huisbrand. In 1923 begon bruinkoolgroeve ‘Carisborg’ met de zogenaamde ‘brikettering’ van bruinkool. Hierdoor waren bruinkoolbriketten in de periode rondom de Tweede Wereldoorlog een gewilde brandstof. Deze briketten werden gemaakt in bruinkoolbrikettenfabriek ‘Carisborg’ die vlak naast Staatsmijn Emma lag en de enige was in Nederland. Deze fabriek was in productie tot 1968.

Bruinkool was een goedkope brandstof met een vrij hoge verbrandingswaarde, die op relatief ondiepe plekken te vinden was. Tussen de Feldbissbreuk en de Heerlerheidebreuk in het gebied Eygelshoven-Hoensbroek kwamen bruinkoollagen voor van 5 tot soms wel 25 meter dikte die vrij in dagbouw te ontginnen waren. Ook bij Geleen werd ontginbare bruinkool tussen zandlagen gevonden. In deze streek waren diverse concessies verleend aan diverse particuliere ondernemingen. Er verschenen groeves in Heerlerheide, Eygelshoven, Waubach en Brunssum en in de buurt van Geleen bij Graatheide.

Uiteraard vertelde Paul die avond nog veel meer over dit thema. Voor wie geïnteresseerd heeft in deze materie: binnenkort verschijnt een boekje over dit thema van de hand van Paul Borger waarin de geschiedenis van de bruinkoolwinning gedetailleerd aan bod komt.

Paul, hartelijk dank voor je interessante verhaal!